Intern Bunkernummer |
La M 06 |
Lokatie |
|
Toegankelijkheid |
|
Aantal kamers |
1 kamertje, lange gang en een MG koepel |
|
Type bunker |
bunkertje met M.G hefkoepel |
|
Routebeschrijving om deze bunker te vinden: |
- De eenvoudigste manier om deze structuur terug te vinden is vertrekkend van de expressweg N49 af te draaien op de wegel "Zeedijk", zuidelijk van de Damse Vaart. Helemaal op het einde draait deze enkele honderden meters voorbij een klein veertje voor fietsers en wandelaars over de Damse Vaart, naar rechts weg.
- Als je die weg blijft volgen krijg je een kronkel in de weg ter hoogte van de Blauwe Sluis.
- Als je de weg verder vervolgt buigt de weg een eind verder opnieuw beperkt af naar links.
- Net voor deze knik naar links, steekt dit kleine bunkertje in het talud richting Nederland.
|
Oude Bunkerkaarten en nummeringen van toepassing op deze bunker |
- Omdat er van de structuren van de Hollandstellung niet echt een eenduidige nummering bestaat, is het natuurlijk vervelend dat deze die er mogelijks al van bestaan op de duur allen door elkaar worden gebruikt en we op de duur het bos door de bomen van nummeringen niet meer zien staan. Dit zijn alvast de nummeringen die ik ken van deze bunkers:
|
Kaart: de Hollandstellung - Sector Marinegedeelte vertrekkend aan de Damse Vaart
De moeilijkheid bij deze kaart, is dat ze niet altijd nummert per structuur maar soms per cluster van structuren. Dit vermoeilijkt natuurlijk het weten of men alle structuren wel degelijk heeft gevonden.
(Kaart: Collectie Alain Van Geeteruyen)
Deze structuur is de 3e structuur van de Hollandstellung tussen de Damse Vaart en het dubbelkanaal Leopoldkanaal en Schipdonkkanaal, vertrekkend vanaf de Damse Vaart, op de voorlijn van de Hollandstellung. Hij draagt geen apart nummer maar staat er op vermeld als "Heb. M.G."
De vorige bunker op de lijn is hier aangeduid met "21++" en betreft de manschappenbunker La M 07 ter hoogte van de Blauwe sluis. De volgende structuur is een dubbele observatiebunker die er niet apart op vermeld is deel uitmakend van Startpunkt Gustav. Stutzpunkt Gustav is er allicht enkel op aangeduid met de 2 hier kortbij de Nederlandse grens gelegen manschappenbunkers, hier aangeduid met "20++" en "19++"..
|
|
|
Kaart: de Hollandstellung - Detail tussenzone tussen Stutzpunkt Dora en Stutzpunkt Gustav.
Als je op het detail kijkt, zie je de bunker aangeduid met een klein rechthoekje en kruisje met daarnaast "Heb M.G." De Belgisch-Nederlandse grens is aangeduid met "+++++". Hier moet de dodendraad letterlijk op de grens gestaan hebben, allicht op de Belgische oever van het Lapscheurse Gat.
(Kaart: Collectie Alain Van Geeteruyen)
|
|
|
Kaart: de Hollandstellung - Detail zone Lapscheure zuidelijk Damse Vaart tot Middelburg dubbelkanaal afkomstig uit Belgische prospectie in 1919.
Op dit plannetje is het structuurtje aangeduid als "nr 22" met slecht leesbaar in het rood "Coupole Mit". Raar is dat men hier de structuren "24", "23" en ook deze structuur "22" en verderop ook nog "21" aan de verkeerde kant van de weg Zeedijk tekent.
(Kaart: Collectie Alain Van Geeteruyen)
|
|
|
Huidig kadastraal perceelnummer waar de bunker bijhoort en werd gebouwd: |
- Gemeente Lapscheure, Sectie B, kadastrale perceel 748 (gedeeltelijk).
- Geen enkele structuur op Lapscheure kreeg een specifiek apart kadastraal perceelnummer.
|
Kadasterschets en luchtfoto.
Op deze kadasterschets anno 2025 zie je het structuurtje alvast niet liggen. Het bunkertje draagt zeker geen apart kadastraal nummer. Het maakt deel uit van het kadastrale perceel B748 dat in feite gans het dijklichaam alsook de weg en gracht aan overkant van de weg omvat. De huidige weg is dus op een of andere manier in feite privaat bezit en in theorie allicht geen openbare weg.
|
|
|
Meer details over de originele eigenaars en de aktes behorende bij deze bunker: |
- De originele eigenaars van locaties waar Duitse bunkers werden gebouwd, werden niet zoals bij de bouw van Belgische bunkers in het interbellum onteigend. Zij hadden gewoon pech en de Duitse bezetter eigende zich de grond toe en bouwde er op wat hij er wilde opzetten. Men had daar als burger weinig over te klagen en kreeg dus op die manier een in veel gevallen giftig Duits cadeau.
- Na de oorlog werden deze bunkers dan ook automatisch opnieuw eigendom van wie er origineel eigenaar van was voor de opeising gezien zij daar nooit voor onteigend waren.
- Zeer zelden zijn daar na de oorlog van Belgische kant schadevergoedingen voor betaald omdat de aanwezigheid van de structuren soms wel meer dan storend was voor de originele eigenaars of omdat de structuren interessant waren om over te nemen als Belgische bunkers naar de toekomst toe (is zelden gebeurd voor alle duidelijkheid)
- Het stond de eigenaar dan ook, zeker in de beginperiode na WOI, vrij daar mee te doen wat hij wou, al was afbreken zelden een optie omdat daar zeker op die momenten de middelen niet toe bestonden.
- Het structuurtje ligt vlak naast de weg Zeedijk, in de dijk naar de Nederlandse grens toe, ongeacht of dit dan ondertussen private weg en dijk of openbaar domein is.
|
Luchtfoto 1971 www.geopunt.be van het ganse Stützpunkt Dora
Oude luchtfoto uit 1971 van de zone waar dit structuurtje staat. Je ziet het bunkertje er in dit geval nog wel degelijk op liggen als de kleine verstoring in de dijk waar de weg iets meer noordelijk wegknikt. Wat je ziet is allicht de huidige nog altijd zichtbare metalen plaat waar ooit de hefkoepel stond.
|
|
|
Luchtfoto 2000 - 2003 www.geopunt.be
Dezelfde luchtfoto anno 2000 a 2003. Hier is het structuurtje, net zoals heden ten dage, niet meer op zichtbaar.
|
|
|
Localisatie van de bunker op de bunkerlinie: |
- Het betreft de 3e van 3 structuren op de voorlijn tussen Stutzpunkt Dora en Stutzpunkt Gustav (beiden op Lapscheure).
- In dit geval loopt de linie op de duur extreem kort tegen de Nederlandse grens zodat ze bijna komt samen te lopen met de nog meer naar de grens toe opgetrokken Dodendraad. Dit structuurtje moet er samen met de manschappenbunker La M 07 aan de Blauwe sluis praktisch tegen gestaan hebben.
|
Functie van de bunker op de linie (link met eventueel andere structuren) |
- Een kleine Mitrailleurbunker met hefkoepel uitkijkend op de Nederlandse grens en dodendraad op de voorlijn in de verbindingszone tussen Stutzpunkt Dora en Stutzpunkt Gustav.
|
Structuur van het bunkertje: |
- Zeer kleine Mitrailleurbunker met een hefkoepel.
- Voorlopig is er maar 1 locatie van dergelijk structuurtje met zekerheid gekend.
- Er is een vermoeden dat er op grondgebied Middelburg nog een identiek structuurtje stond, langs het Schipdonkkanaal.
|
Bouwplannen horende bij deze bunker |
Grondplan
Het betreft een vrij kleine structuur ingewerkt in het dijklichaam. De ingang zat aan de kant van de huidige weg Zeedijk. De hefkoepel zelf zat dan centraal op het dijklichaam.
(Schets: Replica)
|
|
|
Omschrijving van het bunkertje: |
- Het is alvast een bunker deel uitmakend van het gedeelte van de linie opgetrokken door het Duitse Marinekorps. Voor meer details over de specifiek daarbij toegepaste bouwprincipes, zie deze link.
- Het betreft een kleine maar heden nog unieke structuur op de linie.
- Aan de kant van de weg zeedijk had je een kleine trappenpartij (allicht 4 a 5 treden, heden totaal onder de grond verstopt) om een klein toegangskamertje te betreden.
- Er zijn restanten zichtbaar van de scharnieren van allicht een metalen toegangsdeur.
- In dit kamertje zie je langs de zijmuur links (zelfs tot in het smalle stukje met de toegang), de wand aan de kant van de toegang en aan de rechter zijmuur nog restanten van verwijderde of beschadigde etagères langs de muren.
- Achteraan links dit kamertje zitten opnieuw nog een 3 tal traptreden naar beneden en van daaruit vertrekt een zeer smal gangetje van een 10 tal meter lang.
- Ter hoogte van de overgang naar dit gangetje zitten geen sporen die wijzen op de aanwezigheid van een deur hier.
- Achteraan de gang kom je dan in een cilindervormige ruimte waar je nog metalen restanten kan zien.
- Hier zou ooit een metalen hefkoepel moeten gestaan hebben met ingewerkte zware mitrailleur.
- Voorlopig zijn er alvast geen foto's gekend van hoe dit er ooit specifiek uitzag.
|
Oude foto van een vernielde Duitse mitrailleurkoepel uit WOI
Op de foto hiernaast zie je een door geallieerden vernielde Duitse mitrailleurkoepel. Of dit gelijkend is met wat hier ooit stond, zal allicht een mysterie blijven. Qua grootte en opbouw zou het wel vrij identiek geweest kunnen zijn.
(Foto: Replica)
|
|
|
Actuele toestand van deze bunker: |
- Het heden zeker nog unieke structuurtje staat er heden zeer verwaarloosd bij langs de weg Zeedijk in de huidige dijk richting Nederland.
- Bij de eigen eerste prospecties in 2016 en 2017 was het intern in het kleine toegangskamertje zeker nog voor de helft gevuld met grond en vooral veel rommel die daar zeker niets te zoeken had.
- Ook het smalle gangetje was blijkbaar zeer geschikt gevonden om zelfs oude dakpanelen te komen sluikstorten. Je vraagt je zelfs soms af hoeveel moeite ze moeten gehad hebben om die rommel in dat kleine structuurtje te krijgen. Allicht was het containerpark stukken gemakkelijker geweest.
- Dit maakt allemaal dat het structuurtje zeker niet meer zo duidelijk te onderzoeken valt en het eigenlijk zeer leuk zou zijn dit unieke structuurtje eens echt volledig te ruimen.
- Het achterste gedeelte waar de hefkoepel stak, toont aan zijkanten nog restanten van wat ooit behoorde tot de hefkoepel. Wat de functie was van wat je nog kan zien, is zeker niet duidelijk en zwaar aangetast door roest.
- De bovenzijde is heden afgedekt met een zware metalen plaat met ronde gaten die als de overgroei bovenaan niet te erg is, op het dijklichaam ook nog wel kan terugvinden.
- Allicht hoort deze zware metalen plaat met ronde gaten niet bij de originele hefkoepel maar werd dit ooit in de plaats gezet van waar ooit de koepel zat, toen deze mogelijks door militaire diensten is verwijderd kort na WOI.
|
Draagt de bunker nog sporen van strijd: |
- Voorlopig zie je alvast bij deze kleine structuur geen sporen van projectielinslagen.
|
Anekdotes, leuke weetjes en verhalen direct koppelbaar aan dit bunkertje: |
- In 2020 werd het structuurtje voor een project rond de Hollandstellung opgewaardeerd en gedeeltelijk geruimd.
- Helaas is dit ook toen zeker niet ten gronde gedaan, mogelijks omdat het op die locatie natuurlijk niet evident is de geruimde rommel, zelfs buiten de structuur te stapelen (of het ligt op de duur meteen op de weg Zeedijk).
- Zonde dat dergelijk uniek structuurtje echt niet beter opgewaardeerd kan worden...
|
Foto's van deze bunker
Oude foto van deze bunker rond 2013 - Collectie Hans Sakkers |
Dit is hoe je de bovenzijde van de koepel kan fotograferen met de gepaste lens op uw fototoestel. (Foto. Boek: De Hollandstellung - Hans Sakkers)
|
|
|
Eigen prospecties anno 2016 - 2017 |
Hoe het structuurtje totaal niet zichtbaar sommige momenten van het jaar, in de dijk links verstopt zit.
|
|
|
Alles wat je van het structuurtje te zien kreeg, als je al wat groen probeerde opzij te duwen;
|
|
|
Een blik die dan niet te vatten valt. Het structuurtje is amper te vinden maar om er allerlei rommel in te droppen die er totaal niets in te zoeken heeft, vindt men hem blijkbaar wel degelijk terug.
Achteraan zie je een toegang tot een 10 tal meter lange gang onder de dijk.
|
|
|
Terugblik in de grotendeels met grond dichtgelopen toegang van het bunkertje. Rechts nog de restant van een beugel van een etagere in het toegangssas.
Dit structuurtje had een toegang met traptreden. Hier kon je dus origineel rechtstaande binnenstappen.
|
|
|
Dit is de wand links naast de toegang.
|
|
|
Een blik meer naar links bij bovenstaande foto.
|
|
|
Verder naar links rondgaande. De muur links is de achterwand als je naar binnen kijkt via de toegang.
|
|
|
Het deurgat naar een 10 tal meter lange smalle gang. Hier zie je alvast geen restanten die er op wijzen dat hier ooit een deur zou gestoken hebben.
|
|
|
De gang begint opnieuw met een 3 tal traptreden;
|
|
|
Terugblik naar de toegang van verderop in het gangetje.
|
|
|
Ook hier is men blijkbaar er toch in geslaagd oude metalen dakplaten naar binnen te sleuren. Volgen wie nog volgen kan...
Achteraan de cilindervormige ruimte van de MG-koepel.
|
|
|
Detail waar ooit de hefkoepel zat.
|
|
|
Detail linksboven van de koepel.
|
|
|
Identiek meer naar rechts.
|
|
|
Bovenaan dus een zware metalen plaat, zeker 1 a 2 cm dik staal met ronde geboorde gaten er in. Of dit nog iets origineel met de hefkoepel te maken heeft, is totaal onduidelijk.
|
|
|
Zwaar door roest aangepaste stalen profielen op de zijkant links.
|
|
|
Gelijkaardig zicht rechts.
|
|
|
Hoe je boven op de heuvel toen nog die metalen plaat, totaal overgroeid, kon terugvinden.
|
|
|
Eigen foto's anno 2020 - nadat de structuur blijkbaar voor een project rond de Hollandstellung gedeeltelijk geruimd werd |
Het structuurtje zoals ik het in 2020, gedeeltelijk geruimd kon terugvinden.
|
|
|
De toegang was alvast meer vrij dan voorheen. Helaas is dit een deurgat waar je gewoon rechtopstaande door naar binnen kan stappen. Er is dus nog wat ruimwerk te doen...
|
|
|
De binnenzijde wel grotendeels ontdaan van afval. Alleen vraag ik mij dan af, waarom is dit als je het dan toch ruimt, niet volledig en degelijk geruimd...
|
|
|
Zelfs toen was er blijkbaar al opnieuw een plastic fles in gegooid...
|
|
|
2021 - Enkele actuelere foto's (collectie Ronny De Rocker) |
Van hetzelfde structuurtje nog enkele aanvullende foto's van de binnenzijde, amper een jaar later. De toegang tot de gang achteraan het ingangskamertje. (Collectie Ronny De Rocker)
|
|
|
De gang zelf, blijkt zelfs nooit echt geruimd. De rommel van de oude dakplaten lagen er blijkbaar nog altijd in. (Collectie Ronny De Rocker)
|
|
|
De metalen plaat bovenaan was toen blijkbaar wel volledig vrij gelegd. (Collectie Ronny De Rocker)
|
|
|
Specifieke bijkomende interessante bronnen:
|
- Agentschap Onroerend Erfgoed 2017: Hollandstellung - https://inventaris.onroerenderfgoed.be/erfgoedobjecten/127073
- Specifieke omschrijving van deze bunker op Lapscheure - https://inventaris.onroerenderfgoed.be/erfgoedobjecten/300976
- Het mag naar diensten als de Dienst Erfgoed toe als vrij storend gemeld worden dat een uniek structuurtje als dit kleine bunkertje te Lapscheure in 2018 officieel werd beschermd als erfgoed om dan vast te stellen dat de bescherming van dit structuurtje in 2024 opnieuw werd afgezwakt naar vastgesteld erfgoed omdat men te leeg is om het misschien eens degelijk te (laten) ruimen. Voor andere prestigeprojecten willen we allicht niet weten welke prijskaartjes daar tegenover gesteld worden....
|
|
|